Wybór projektu domu-o czym pomyśleć. Cz.1

Wybór projektu jest etapem, na który poświęcisz bardzo dużo czasu, jeżeli nie najwięcej. Jest to moment, w którym trzeba przemyśleć i zastanowić się nad wieloma kwestiami. Począwszy od metrażu, ilości pomieszczeń, a kończąc na funkcjonalności i wyglądzie zewnętrznym domu. Trzeba niejednokrotnie wybiegać w przyszłość, spróbować przewidzieć ewentualne zmiany i zaplanować wszystko tak, aby żyło się cały czas komfortowo. Wiem, nie jest to łatwe, a w wielu przypadkach niemożliwe, ale warto spróbować zadać sobie kilka pytań. Dowiedz się, jakie są i co dają poszczególne rozwiązania. Dociekaj już na etapie wyboru projektu. Spróbuj rozpoznać swoje potrzeby, tak aby przyszły dom spełniał Twoje oczekiwania i był tym idealnym.

Poniżej we wpisie przeczytasz o:

• bryle budynku i kosztach jakie mogą się z nią wiązać (nasz przykład),
  
• potencjalnych zmianach w projekcie,
  
• jakich urządzeniach warto pomyśleć na etapie wyboru projektu,
• jakiej przestrzeni nie można zapomnieć.

Określ charakter i bryłę budynku

Zastanów się jakie domy Ci się podobaj. Czy są to domy klasyczne czy nowoczesne, parterowe, piętrowe, z poddaszem użytkowym, a może z płaskim dachem? Dużo w tej kwestii zależy od wielkości działki, a jeżeli dla działki istnieje MPZP, on również będzie miał kluczowe znaczenie przy wyborze projektu.

Parterowy, piętrowy czy z poddaszem?

Na podstawie swoich przekonań podejmij decyzję czy preferujesz układ parterowy, kosztem większych wydatków na fundamenty i dach ale może mniejszych na ogród? Czy może masz małą powierzchnię zabudowy na działce i wybierzesz dom piętrowy? A może ze względów ekonomicznych wybierasz dom z poddaszem użytkowym, lub po prostu lubisz klimatyczne pokoiki ze skosami na poddaszu?

Wszędzie przeczytasz, że im bardziej skomplikowana bryła budynku, tym większe koszty budowy. No tak, wydaje się logiczne. Ale co oznacza skomplikowana bryła? Przez skomplikowanie bryły rozumiane są wszelkie wykusze, dach o wielu załamaniach i płaszczyznach, oraz z oknami dachowymi (np. w kształcie oka). Balkony czy złożona konstrukcja budynku (dużo stali i żelbetu), także znacząco wpłyną na budżet. Bardzo kosztowne są również duże okna, szczególnie jeśli są to drzwi przesuwne.

Oczywiście to co Ci się podoba jest ważne, ponieważ poprzez wybrany projekt a tym samym budowany dom wyrażamy również siebie i swój gust. Swoje marzenia skonfrontuj jednak z planowanym budżetem, ponieważ niektóre rozwiązania nadające charakter bryle budynku, okazują się bardzo drogie. Nowoczesne rozwiązania proponowane w projektach są kuszące, ale zadaj sobie wcześniej pytanie, czy Cię na nie stać. Wybór pośrednich rozwiązań lub kosmetyczne zmiany na etapie projektowania, mogą pomóc zaoszczędzić pieniądze w trakcie budowy.

Przykład w naszym projekcie

Bryła naszego domu jest pozornie prosta. Dom składa się z dwóch części, jedna jest pokryta dachem dwuspadowym czyli prostym w budowie, druga dachem płaskim (wydawało by się, tym bardziej mało skomplikowanym). Jednak to właśnie budowa dachu płaskiego, przyniosła wiele pytań i rozterek, dotyczących wykonania. To, że dach jest płaski nie oznacza, że jest łatwy i tani. Przeciwnie, to on stał się powodem kilku poważnych debat na temat rozwiązań i kosztów jego budowy (w swoim czasie z pewnością powstanie osobny wpis na temat dachu płaskiego).

Dodam jeszcze jeden przykład, pokazujący jak przyjęcie rozwiązań projektowych, mogło zwiększyć koszty budowy. Nasz projekt zakładał wiatę na dwa samochody. Wiata miała być prosta, z ażurową osłoną, wpisana w bryłę budynku (takie było nasze założenie). Niestety dopiero w trakcie wyceny zwróciliśmy uwagę na materiał, z którego miała zostać wykonana. Według projektu wiata była stalowa, więc koszty jej budowy były druzgocąco wysokie (ponad 40 tys.). W momencie kiedy poznaliśmy koszty wybudowania wiaty stalowej, konstruktor na nasza prośbę  zmienił ją na drewnianą. Ta zmiana pozwoliła zmniejszyć koszty jej wykonania o ok. 75%

Kosztorysy przy projektach

Wspomnę tu jeszcze o kosztorysach, które często są dołączone do gotowych projektów. Nie twierdzę, że wszystkie, ale myślę, że znakomitą większość, trzeba traktować z mocnym przymrużeniem oka (zwłaszcza w tak intensywnym dla budownictwa okresie). Nie wiadomo kiedy była robiona aktualizacja danego kosztorysu, a być może nie była robiona wcale. Trzeba mieć na uwadze również to, że takie kosztorysy mogą być robione po to, aby pokazać potencjalnemu klientowi, że dany dom jest w zasięgu Twojego portfela. Może to oznaczać, że koszty są celowo zaniżone lub znacząco niedoszacowane, więc osobiście bym się nimi nie sugerowała. Zawsze można spróbować szukać na forach osób, które budowały dom według projektu, którym jesteś zainteresowany. Być może zechcą się podzielić realnymi kosztami budowy jakie miały miejsce w ich przypadku.

Zmiany w projekcie

Wybieramy dom tu i teraz, ale trzeba uwzględnić również przyszłość. Wybierz projekt, który spełnia Twoje oczekiwania, a jeśli planujesz zmiany ustawienia ścian, zwróć uwagę na ściany nośne. Niektóre posunięcia nie będą zwyczajnie możliwe, ponieważ budynek musi mieć stabilną konstrukcję. Przeniesienie niektórych ścian może mieć poważne konsekwencje lub nie będzie możliwe bez znacznej ingerencji w projekcie. Weź to pod uwagę adaptując gotowy projekt pod własne potrzeby. Zastanów się czy w przyszłości Twoja rodzina się nie powiększy albo jak zagospodarujesz przestrzeń, w momencie kiedy dzieci się wyprowadzą. Czy w łatwy sposób przearanżujesz dom i dostosujesz do zmieniającego się trybu życia i potrzeb domowników.

Przyszłe urządzenia w domu

Już na etapie wyboru projektu zastanów się z jakich dużych urządzeń technicznych będziesz chciał korzystać w swoim domu. Wiem to trudne i czasem może wydawać się abstrakcyjne, ale naprawdę warto pomyśleć o kilku rzeczach na tym etapie.

Urządzenia grzewcze

Wybór rodzaju ogrzewania jest jednym z podstawowych elementów jakie będziesz planować w swoim domu. W zimne dni chcemy mieć ciepło w domu, ale oczywiście możliwie najmniejszym kosztem. Pomimo dużego wyboru rodzaju ogrzewania np. gazem, drewnem, olejem opałowym, powietrzem czy energią elektryczną, nie zawsze możesz decydować bez ograniczeń. Rodzaj paliwa grzewczego również może zostać narzucony przez miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, więc koniecznie sprawdź czy Twoja działka jest objęta takimi zapisami i czego one dotyczą.

Na tym etapie weź pod uwagę również koszty instalacji i eksploatacji. Niektóre systemy ogrzewania np. gruntowa pompa ciepła są tanie w eksploatacji natomiast wiążą się z dużą inwestycją na samym początku budowy. Wymaga to skalkulowania, co jest dla Ciebie bardziej opłacalne i jak rozłożysz swój budżet. Temat ogrzewania jest bardzo obszerny ale czasami jest wręcz oczywisty dla inwestorów. W przyszłości nie zabraknie również bardziej szczegółowego wpisu na ten temat.

Rekuperacja

Czy rozważasz w swoim domu rekuperację, czy tradycyjną wentylację mechaniczną? Jeżeli rekuperację, dowiedz się czy wybrany przez Ciebie projekt będzie można w łatwy sposób do takiego rozwiązania przystosować. O ile jednostkę rekuperatora zazwyczaj umieszcza się na suficie (więc o takie miejsce będzie łatwo) o tyle kanały trzeba przeprowadzić po całym domu i je zamaskować np. w warstwach izolacji lub podwieszanych sufitach. Nowe projekty często przewidują rekuperację, ale niektóre mogą przysporzyć w tym zakresie problemów i zwiększyć koszty w trakcie budowy. Trzeba o tym zdecydować odpowiednio wcześniej i pamiętać o zostawieniu odpowiednich otworów na kanały wentylacyjne. Jeżeli nie pomyślisz o pozostawieniu otworów, wykonanie ich w ścianach działowych jest do zrobienia. Jednak wycięcie otworu w stropie wymaga już specjalnych narzędzi i czasu (wiem z własnego doświadczenia, bo mąż dosłownie walczył z otworami w stropie pod rekuperację)

Odkurzacz centralny

Pomyśl również o odkurzaczu centralnym. Jeżeli chcesz się zdecydować na to rozwiązanie, również trzeba mieć to na uwadze już przy wyborze projektu. Prowadzenie kanałów, kabli elektrycznych, czy pozostawienia miejsca na jednostkę, wszystko to trzeba zaplanować odpowiednio wcześniej i znaleźć na te elementy miejsce.

Klimatyzacja

Kolejnym udogodnieniem jest klimatyzacja. Jeżeli nie lubisz ciepła lub rozważasz dom np. z poddaszem, pomyśl o klimatyzacji. Nie jest łatwo przewidzieć jaka będzie temperatura w domu latem, czy inwestowanie w klimatyzację ma w tym momencie sens i czy faktycznie z tego skorzystasz. Ale jeżeli to rozważasz przygotuj się do tego prowadząc kable elektrycznych oraz odprowadzenia skroplin. Najlepiej w momencie wybrania projektu od razu skontaktować się z profesjonalistą, tak żeby w przyszłości nie kuć i malować ścian.

Miejsce do przechowywania

Garaż

Posiadanie garażu w bryle budynku jest niewątpliwie wygodne, ale jest to dodatkowy koszt. Wybudowanie metra kwadratowego garażu będzie zbliżone kosztowo, do wybudowania metra kwadratowego domu. Garaż dwustanowiskowy z niewielkim zapasem to ideał. Wiem jednak, że ze względu na oszczędności inwestorzy robią zazwyczaj miejsce na jedno auto. Jak się później okazuje, na tym stanowisku nie można zaparkować nawet jednego samochodu, z powodu nadmiaru rzeczy. Przemyśl gdzie będą stały samochody, a gdzie takie rzeczy jak rowery, kosiarka, myjka, meble ogrodowe czy inne narzędzia.

Strych

Zwróć uwagę czy wybrany projekt przewiduje miejsce na strych. Idealne miejsce do przechowywania rzeczy sezonowych lub takich, które są nam potrzebne sporadycznie. Idealna przestrzeń do składowania wszelkiego rodzaju pudeł.

Spiżarnia

Niewielkie pomieszczenie zlokalizowane najbliżej kuchni. Według mnie jest niezastąpiona. Organizuje całą kuchnię i ogranicza w niej bałagan. Jest to mała przestrzeń, która pomieści zapasy jedzenia oraz napoje. Można w niej przechowywać różnych gabarytów sprzęty kuchenne, których nie zmieścimy w szafkach.

Inne pomieszczenia

Być może planujesz dom bez garażu tak jak my? Pomyśl o tym czy nie powiększyć takich pomieszczeń jak kotłownia lub pralnia. Rozważ tzw. pomieszczenie gospodarcze, gdzie wstawisz nie tylko zapas środków sprzątających czy mopa. Takie pomieszczenie odpowiednio zaplanowane może służyć jako rowerownia czy kącik na narzędzia. Jeżeli nie chcesz wszystkiego przechowywać w domu, pomyśl o budowie garażu, wiaty lub innej alternatywie do przechowywania przydomowych narzędzi, ponieważ ich lista rośnie bardzo szybko.

Projekt domu to wybór na lata

Im bardziej sprecyzujesz potrzeby odnośnie przyszłego życia w nowym domu i jego organizacji, tym wybór projektu będzie łatwiejszy. Przeglądając projekty warto myśleć o rozwiązaniach, które mogą znacznie wpłynąć na komfort naszego życia i również pod tym względem planować przestrzeń. Oprócz powyższych elementów, najważniejsza będzie funkcjonalność poszczególnych rozwiązań, którą postaram się przybliżyć w kolejnym wpisie.