dach-plaski-stropodach
Budowa "DOM WSZECHSTRONNY"

Stropodach czyli dach płaski oczami inwestora

Stropodach czyli dach płaski to dach minimalistyczny i prosty, ale niestety tylko z wyglądu. Płaski dach w dużej mierze determinuje to jak wygląda bryła budynku i jaki przyjmuje ona charakter. Odkąd zaczęliśmy myśleć o budowie domu, wiedzieliśmy, że nasze poszukiwania zawęzimy do domów z płaskim dachem. Chcieliśmy, żeby bryła naszego domu była minimalistyczna, prosta, elegancka, ale zarazem nie była nudna. Niestety zapisy MPZP, które obowiązywały na terenie naszej działki, nie pozwalały nam na budowę domu z płaskim dachem. Dokument ten przewidywał budowę domu z dachem o kacie nachylenia min. 30° – 45°. O całej historii zakupu naszej działki i błędzie, który popełniliśmy możesz przeczytać “Błąd przy zakupie działki”

Co to jest stropodach czyli dach płaski

Stropodach jest to połączenie stropu na ostatniej kondygnacji budynku z dachem. Stropodach jest złożony z kilku warstw z zachowaniem niewielkiego spadku w celu odprowadzenia wody, dlatego najczęściej jest nazywany dachem płaskim.

Z czego się składa dach płaski

  1. Konstrukcja czyli strop (u nas strop żelbetowy, na którym projektant nie żałował zbrojenia).
  2. Warstwa spadkowa umożliwiająca spłynięcie wody opadowej. Może być tworzona bezpośrednio na stropie np. za pomocą warstwy ocieplenia jaką jest styropian spadkowy, lub na warstwie ocieplenia z wylewki betonowej.
  3. Termoizolacja czyli warstwa chroniąca przed utratą ciepła i nagrzewaniem się dachu (najczęściej styropian, piana lub wełna).
  4. Hydroizolacja to pokrycie chroniące dach przed wodą czy śniegiem (papa, blacha lub membrana).
  5. Dodatkowe elementy w zależności od zastosowanego rodzaju i funkcji stropodachu (żwirek, płyty betonowe, warstwa wegetacyjna roślin czyli ziemia, rośliny).

Rodzaje stropodachów ze względu na budowę

STROPODACH WENTYLOWANY – Ten typ stropodachu jest popularny wśród wykonawców. Podczas budowy kilkukrotnie dostaliśmy od dekarzy propozycję zamiany zaprojektowanego rozwiązania np. na blachę (innego nie chcieli się podjąć). W przypadku naszego dachu płaskiego nie było takiej możliwości ze względu na zaprojektowany na nim taras oraz wysokość tej części budynku. Stropodach wentylowany składa się z takich warstw jak:

1. Strop.
2. Paroizolacja.
3. Termoizolacja (styropian, piana, wełna mineralna lub różne granulaty).
4. Pustka powietrzna (z otworami lub szczelinami wentylacyjnymi. Tu również spotkasz się z różną budową na przekrojach).
5. Konstrukcja nośna pokrycia ułożona ze spadkiem.
6. Pokrycie (uszczelnienie czyli hydroizolacja np. za pomocą papy).

STROPODACH NIEWENTYLOWANY – stosowany na dachach lub tarasach – jest to rodzaj dachu gdzie wszystkie jego warstwy ściśle do siebie przylegają. Ze względu na swoją budowę może być na nim uformowany mniejszy spadek. Składa się z takich warstw jak:

1. Strop.
2. Paroizolacja.
3. Termoizolacja.
4. Pokrycie (najczęściej papa termozgrzewalna, ale również np. membrana EPDM, którą rozważaliśmy).

Wśród stropodachów niewentylowanych możesz spotkać się też z nazwą dachu odwróconego lub balastowego.

Stropodach ODWRÓCONY lub BALASTOWY – to taki, w którym zamieniona zostaje warstwa hydroizolacji z termoizolacją. Najpierw stosuje się hydroizolację (na stropie) potem termoizolację dociśniętą często warstwą balastu czyli żwiru i/lub płyt betonowych. Stosowany najczęściej na tarasach lub dachach zielonych, gdyż ze względu na swoją budowę, minimalizuje ewentualne uszkodzenie warstwy hydroizolacyjnej podczas eksploatacji. Budowa odwrócona dachu zmniejsza też wpływ warunków atmosferycznych na hydroizolację. Ogranicza również możliwość przebicia się korzeni roślin poprzez warstwę hydroizolacyjną dachu. Dach odwrócony składa się z takich warstw jak:

1. Strop z warstwą spadkową.
2. Warstwa hydroizolacji (np. papa lub membrana).
3. Termoizolacja (polistyren ekstrudowany, ze względu na swoją małą nasiąkliwość).
4. Geowłóknina.
5. Warstwa Żwirku (przy dachach zielonych kolejne warstwy).

Jak widać istnieje kilka możliwości jeżeli chodzi o rodzaj budowy stropodachu. Architekt dobiera budowę stropodachu, odpowiednio do jego przeznaczenia.

Budowa stropodachu według naszego projektu

1. Strop żelbetowy
2. Folia paroizolacyjna.
3. Warstwa spadkowa z polistyrenu ekstrudowanego 24 cm.
4. Dwie warstwy papy termozgrzewalnej.
5. Włóknina filtrująca.
6. Warstwa nasypowa z płukanego, okrągłego żwirku o uziarnieniu 16/32mm (max 10 cm).

Stropodach jaki materiał wybrać

To w jakiej kolejności i z jakich warstw będzie się składał stropodach to nie wszystko. Dochodzi jeszcze wybór materiałów czy też producentów wyszczególnionych materiałów. Jeżeli zaczniesz się orientować już w samych materiałach na kolejne warstwy to tu zaczną się prawdziwe schody dla inwestorów.

Systemy dachowe wiodących producentów

Producenci materiałów typu styropian, papa, wełna itd. (w zależności czego szukasz) posiadają swoje kompleksowe systemy na dach plaski, do których dostarczają dedykowane produkty. Na te sprawdzone systemy, dają wieloletnie gwarancje.

Myślę, że niektóre z tych systemów posłużyły za inspirację do budowy wielu dachów. Być może niektóre z tych systemów są o wiele lepsze od tego, który zastosowaliśmy. Bardzo dobrze byłoby móc skorzystać z jednej z tych opcji i nie przejmować się czy te warstwy, które mamy u siebie są wystarczające. Byłoby tak, gdyby nie ceny tych rozwiązań systemowych.

Gotowych systemów jest naprawdę mnóstwo (grunty, kleje, kotwy, podkłady, papy, membrany, styropapy, styropiany spadkowe, wełna, piana i wiele, wiele innych). W pewnym momencie zaczęłam wątpić czy warstwy na naszym dachu są dobre, wystarczające i czy skutecznie zabezpieczą dom przed wodą.

W takim wypadku gdy ilość ofert na mailu się pomnaża może warto zasięgnąć języka u pracownika / doradcy technicznego / przedstawiciela handlowego firmy oferującej dane rozwiązanie systemowe. Rozmowa z taką osobą może się okazać bardzo pomocna. Poszerzy Twoją wiedzę i być może rozwieje wątpliwości zanim zaczniesz analizować ilość warstw, porozmawiasz o ich funkcji, konieczności i zastosowaniu z innej perspektywy (nie tylko projektanta). Ilość i kolejność warstwy śniły mi się po nocach, a z każdą kolejną propozycją, wyceną, spotkaniem z dekarzem i naglącym nas czasem, wiedziałam coraz mniej.

Jak to się stało, że mamy stropodach czyli dach płaski

Architekt wiedział, na jakiej bryle budynku nam zależy, wiedział też, że niestety nie może spełnić naszego założenia co do bryły domu z płaskim dachem, dlatego wymyślił rozwiązanie połowiczne. Zaproponował dwie bryły połączone przeszklonym korytarzem, gdzie jedna część to typowa stodoła z dachem dwuspadowym, druga część ze stropodachem, który pełni funkcje tarasu. Tym sposobem z zewnątrz bryła budynku poniekąd spełnia nasze założenia, a z drugiej strony nie koliduje z zapisami Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego. W tej chwili oboje z mężem nie upieralibyśmy się na takie rozwiązanie. Po tym ile czasu i stresu kosztował nas stropodach czyli nasz taras, zwyczajnie byśmy z niego zrezygnowali na etapie projektowania, zwłaszcza, że mając dwa tarasy wychodzące na działkę, nie myślimy o korzystaniu z tarasu na dachu, tak jak to było planowane pierwotnie.

Stropodach a budowa metodą zlecania robót

Budowa stropodachu według projektu, za który zapłaciłeś wydaje się prosta z Twojego punktu widzenia. Masz przecież projekt budowlany, nie musisz niczego od nowa wymyślać, obliczać, wiesz jak ma wyglądać specyfika i budowa Twojego stropodachu. Wystarczy zrobić wycenę, wybrać materiał, zatrudnić wykonawcę i do dzieła. Tylko, że w trakcie budowy to tak niestety nie wygląda (no chyba, że budowę prowadzi generalny wykonawca i prace idą zgodnie z projektem i wyceną, a tym samym zgodnie z wyznaczonym harmonogramem).

Na budowie prowadzonej metoda zlecania robót wygląda to inaczej i wiem to nie tylko na podstawie własnego doświadczenia. Na każdym z etapów masz do czynienia z różnymi wykonawcami. Po drodze spotykasz ludzi, którzy chętnie podzielą się swoimi doświadczeniami na dany temat, zaczynasz widzieć ile jest możliwości i rozwiązań o których wcześniej nie wiedziałeś. Następnie zgłębiasz tą nowo nabyta wiedzę, analizujesz, która z tych opcji jest najlepsza w stosunku jakości do ceny. Chcesz mieć dom z najlepszych materiałów, ale i najkorzystniejszy cenowo. Szukasz wykonawców i okazuje się, że mnogość rozwiązań i materiałów stale rośnie. Na koniec już niczego nie jesteś pewien, a czas goni, bo okazuje się, że etap dachu właśnie nadszedł. Śmiem twierdzić, że tak wygląda większość budów prowadzonych systemem zlecania robót:)

Strata czasu i energii

Pomimo tego, że mieliśmy gotowy projekt indywidualny skusiliśmy się na rozważanie zmiany naszego dachu na dach odwrócony. Wszystko po to żeby wykonać na nim dach zielony (taras z roślinami, gwieździste niebo i nasza romantyczna wizja letnich wieczorów). Do tego rozwiązania w końcu nie doszło, ale zabrało mnóstwo czasu i energii, które poświęciłam na sprawdzanie różnych rozwiązań. To wahanie przy podjęciu decyzji spowodowało, że w momencie realizacji dachu nie byliśmy do końca przekonani czy wybrane ostatecznie rozwiązanie jest wystarczająco dobre i skutecznie ochroni nas przed problemami dotyczącymi dachów płaskich. Na podstawie projektu, rozmów z kierownikiem i wykonawcą, oraz sytuacji w jakiej postawili nas dekarze postawiliśmy na następujące warstwy:

1. Strop żelbetowy.
2. Folia izolacyjna.
3. Styropian EPS Max dach podłoga 28cm + spadki styropianem 5cm oraz 3cm.
4. Folia izolacyjna.
5. Warstwa wylewki betonowej ze spadkiem ok. 3% .
6. Dwie warstwy papy termozgrzewalnej.

7. Włóknina filtrująca.

8. Warstwa nasypowa z płukanego, okrągłego żwirku o uziarnieniu 16/32mm (max 10 cm).

Elementy dachu płaskiego

1. Przepusty w attyce

Wykonane w celu odprowadzenia wody opadowej z dachu do rynien spustowych, które zostały poprowadzone na elewacji. Spadek został wykonany na jedną stronę budynku, a okolice przepustów starannie zabezpieczone gruntem asfaltowym oraz papą, a następnie obróbka z blachy i ponownie papą.

2. Odpływy i kosze zlewowe

W naszym przypadku nie kupowaliśmy koszy. Kosze zlewowe były wykonywane przez dekarza na miejscu z blachy płaskiej, podczas obróbki całego dachu i było to wliczone w koszt wykonania pokrycia dachowego.

3. Attyka / ogniomur

Jest to murek wystający ponad powierzchnię dachu. Został on ocieplony z każdej strony, dosłownie zamknięty styropianem, tak aby nie tworzył mostków termicznych. Następnie od góry przykryty płyta OSB, do której przymocowano obróbkę blacharską z blachy płaskiej w kolorze antracytowym w celu zabezpieczenia attyki przed deszczem i śniegiem. Na połączeniu dachu oraz ogniomurka przykręcono blachę płaską w celu wywinięcia papy w górę tworząc szczelne zabezpieczenia przeciwwilgociowe warstw dachu znajdujących się pod papą. W naszym przypadku attyka wraz z ażurową barierką ma być również ograniczeniem przestrzeni wypoczynkowej tarasu.

4. Obróbka blacharska

W celu zabezpieczenia attyki została wykonana obróbka blacharska z niewielkim spadkiem. Obróbki wykonano z blachy płaskiej w kolorze głównego dachu dwuspadowego.
Kominki wentylacyjne. W przypadku naszego dachu był przewidziany jeden kominek, a mianowicie było to odpowietrzenie kanalizacji wychodzące z łazienki. Nie stanowi on problemu jeżeli chodzi o taras gdyż wychodzi on na rogu attyki (pierwotnie był zaplanowany w innym miejscu, ale w związku ze zmianą ustawienia odpływów w łazience został przesunięty z korzyścią dla tarasu).

5. Okna dachowe / wyłaz

U nas okno z kopułą firmy Fakro o wymiarach 90×120. Niestety były problemy z montażem kopuły, które wyszły jeszcze przed wprowadzką. Niestety naprawa została wykonana w sposób nieprofesjonalny (dekarz użył uszczelniacza na uszczelki, co owszem na pewien czas zdało egzamin, ale przez takie działanie straciliśmy gwarancję).


Uwaga: Jeszcze przed wprowadzką zauważyliśmy obok okna dachowego plamę, która pojawiła się po deszczu. Dekarz przyjechał zdiagnozować usterkę. Okazało się, że faktycznie lejąc wodę pod pewnym kątem woda przecieka przez kopułę na oknie dachowym a następnie dostaje się do środka. W związku z tym, że przyjechał zdiagnozować i naprawić usterkę na dachu, nie pomyśleliśmy o tym żeby kontaktować się z serwisem Fakro. Niestety po czasie kiedy serwisant oglądał okno stwierdził, że kopuła została naprawiona w sposób nieprofesjonalny, co oznacza, że straciliśmy na nią gwarancję. Na szczęście nasz dekarz nie uchylał się od odpowiedzialności i zaproponował, że odkupi nam nową kopułę jeżeli w przyszłości będzie ona stanowiła problem. Uprzedzam, że każda ingerencja w elementy składowe dachu musi być zgłaszana lub konsultowana z producentem co pozwoli Ci uniknąć rozczarowań.


Problematyczne kwestie stropodachu

  • Niewielu jest wykonawców, którzy chcą się podjąć wykonania dachu płaskiego/tarasu na dachu. Dach płaski wzbudza zarówno u inwestorów jak i wykonawców pewne obawy. Kilku wykonawców chciało wykonać oba dachy czyli płaski i dwuspadowy (na tym nam zależało, żeby odpowiedzialność i ewentualne reklamacje rozwiązywać z jedną firmą. Z perspektywy czasu myślę, że to było błędne założenie). Zazwyczaj jednak wykonawca chciał rozdziału dachów i podjąć się wykonania jedynie dachu dwuspadowego. Do dachu płaskiego było niewielu specjalistów, a jeżeli już, to chcieli korzystać z rozwiązań systemowych konkretnych firm, co znacznie zwiększało koszt dachu.
  • Gotowe systemy, które owszem z pewnością są sprawdzone, w wielu przypadkach to świetne, ułatwiające pracę materiały. Niestety są to często systemy bardzo drogie. Braliśmy je pod uwagę, ale niestety ze względu na cenę, zrezygnowaliśmy.
  • Spadki i rynny ukryte. Architekt zaprojektował rury spustowe w ociepleniu co w trakcie budowy okazało się kolejną rzeczą, nad którą trzeba się poważnie zastanowić. Pisałam o tym we wpisie o problemach z dachem, wymieniając miedzy innymi rynny ukryte w ociepleniu budynku. W związku z tym, że zmieniliśmy orynnowanie z ukrytego na zewnętrzne, zmieniliśmy również układ spadku na dachu. Przenieśliśmy spadki na jedną stronę, która jest mniej reprezentacyjną stroną budynku. Dzięki temu na części nocnej rynny spustowe zewnętrzne i tak są praktycznie niewidoczne. W tej kwestii oprócz przeprojektowania spadków przez biuro architekta mieliśmy wiele podpowiedzi ze strony wykonawcy i dekarzy, z którymi rozmawialiśmy. Proponowali spadki zgodnie z ich doświadczeniem i najlepszym rozwiązaniem w naszym przypadku.
  • Zaleganie śniegu. Często dostawałam pytanie czy nie boimy się zalegania śniegu na części płaskiej. Nie boję się ponieważ ta część budynku, w tym strop mają mocną konstrukcję. Zostały zaprojektowane tak aby przyjąć ewentualne obciążenia wynikające z opadów śniegu, ponadto pomimo tego, że potocznie jest to dach płaski, zostały na nim zaprojektowane odpowiednio spadki.
  • Większy problem ze zlokalizowaniem ewentualnego przecieku. Póki co wiemy, że tym newralgicznym punktem były dwa otwory czyli kominek wentylacyjny oraz kopuła na dachu, ale gdyby nieszczelność wynikała ze złego położenia papy, usterka była by ciężka do zlokalizowania, choć i tu są podobno na to sposoby.
  • Na etapie budowy sam strop otoczony attyka to dosłownie basen, w którym zbierała się woda. Żeby temu zapobiec na tej części zostały wywiercone trzy otwory, dzięki którym przez długi czas schodziła woda do środka.

Stropodach czyli dach płaski – podsumowanie

Chciałabym napisać jeszcze o tym jakie opcje braliśmy bardzo mocno pod uwagę. Dotyczy to zarówno budowy czyli warstw dachu jak i pokrycia, ale chyba i tak ten wpis jest wystarczająco długi (może innym razem:)). Ze swojej strony jeszcze standardowo dodam, ze życzę powodzenia. Dach płaski, z tarasem czy bez, nadaje bryle budynku pięknego, nowoczesnego i minimalistycznego wyglądu, który jak się okazuje jest prosty, ale tylko z wyglądu. Trzymam kciuki za Wasze dachy, tarasy, balkony i inne elementy budowy, których hydroizolacja to podstawa spokojnego snu:)

Leave a Reply

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *